Бизнис заедницата од нашата држава и Србија бара предвидливост и стабилност за работа, изградба на стратешките инфраструктурни проекти за железничко и гасоводно поврзување, борба против корупцијата, директна поддршка за зголемен извоз, како и намалување на административните бариери во меѓусебната трговија. Ова беа пораките упатени денеска на Македонско – српскиот бизнис форум што се одржува во Скопје, на кој присуствуваа владини претставници и стопанственици од двете земји.
Стопанствениците посочија дека меѓу нив има сè повеќе заеднички инвестиции и партнерства и дека очекуваат нивниот број значително да се зголеми во периодот што следи. Тоа, пак, како што истакнаа, треба да резултира со проширување на меѓусебната трговска размена од над две милијарди евра, но и со заеднички настапи на странските пазари.
Претседателот на Стопанската комора на Србија, Марко Чадеж, потенцира дека владите на двете држави веќе направиле многу, но дека е потребна натамошна поддршка за реализација на стратешките инфраструктурни проекти.
– Помеѓу владите на Северна Македонија и Србија е направено многу, владите се тука да ни создадат рамка, да обезбедат предвидливост и стабилност кои ќе ни овозможат да работиме заеднички и да ја исполнуваме таа рамка со конкретни работи. Многу работи се пред нас, потребна ни е помош од владите, како што се стратешките проекти за инфраструктура, изградбата на гасниот интерконектор, воспоставување брза железничка врска од Унгарија преку Србија и Северна Македонија до грчките пристаништа. Тоа е многу важно за сите наши економии, посебно за економиите на Северна Македонија и Србија и тука очекуваме поддршка од лидерите. Нашите администрации во соработка со бизнис секторот треба да работат на олеснување на меѓусебната трговија, рече Чадеж.
Тој ги повика и македонските компании на заеднички настап на трети пазари. – Во Белград во тек е голема конференција за безбедност Африка – Србија, разговараме со повеќе од 40 африкански делегации, направивме ентитет што ќе се занимава само со влезот на овој пазар. Мали сме за тоа, ни требаат вашите фирми, да настапиме заедно на тие пазари и ова е отворена понуда, рече Чадеж.
Порача дека се зголемени меѓусебните инвестиции се заедничката иднина, затоа, како што рече, мора да испорачаме еден деловен амбиент, еден деловен регион, што ќе биде препознатлив во светот. – Зошто да не инвестираме и извезуваме заедно на големите пазарите во светот како Кина и Африка, праша Чадеж.
Потенцираше дека инвестициите на Србија во нашата држава достигнале 1,5 милијарди евра, при што во изминатите месеци успешно се завршени две големи инвестиции, на „Вега“ која инвестираше во „Феникс Фарма“ и на Алта банка во Стопанска банка Битола. На листата на српските инвеститори се и „М ТЕЛ“, „Ананас“, „Комтрејд“, „Нектар“, „И млек“, „Свислајон“ …
Истовремено и во Србија, истакна, се регистрирани повеќе македонски компании, над 1.000 со мнозински македонски капитал, претежно во малопродажбата и пазарот на недвижности. – По денешниот ден очекувам да имаме нови договори и инвестиции, рече Чадеж, потсетувајќи на инцијативата на бизнисот дека е време да се направи заеднички совет на министрите за земјоделство од државите од регионот за заеднички проекти.
Претседателот на Стопанската комора на Република Северна Македонија, Бранко Азески, пак, во своето обраќање на форумот испрати неколку пораки до бизнис секторот и политичките елити, за кои, рече, треба да направат повеќе во делот на имплементацијата.
– Ние ќе ги кажеме нашите пораки, но на политичките елити останува да направат повеќе на планот на имплементација. На Македонија ѝ е потребна имплементација, на Србија ѝ е потребна имплементација која што е запрена во овој период од разно-разни и не знам кои причини, но таква инвестициска активност која што владееше сигурно не поттикна и нас за во наредниот период да ја видите репризата и на нашите простори, рече Азески.
Потенцираше дека Владата и бизнис асоцијациите ќе покренат голема активност за нов инвестициски циклус.
– Тоа ви кажувам сигурно дека Владата на Република Северна Македонија и Стопанската комора, заедно со сите останати бизнис асоцијации, ќе покренат голема активност за инвестиции во наредниот период што ќе го подигнат нивото на животниот стандард и профитот на компаниите, потенцираше Азески.
Според него, економијата нема да почувствува вистинска промена доколку растот на БДП не биде меѓу четири и шест проценти во следните три години и упати критика за недоволното функционирање на институциите.
– Ние на Балканот немаме корупција, тоа е благ збор. Ние имаме кражба на државни буџети која ни се провлекува години наназад. Поединечните примери за борба против корупцијата од врвовите од власта се само еден обид да се направи нешто повеќе. Ако се сака тој процес да се спречи ќе мора институциите да функционираат во полн капацитет, нагласи Азески.
Прашањето на цената на гасот тој го постави како клучно, истакнувајќи дека без евтин гас, малите економии стануваат неконкурентни. Како трета и најзначајна точка ја нагласи потребата од зголемување на извозот.
– Ние како мали земји немаме никаква друга шанса освен да го зголемиме извозот, а за тоа е потребна поддршка од Владата, не преку разни форми или алатки, туку директна поддршка која што ќе покаже дека владите на двете земји се определени да го поддржат извозот и на тој начин да ги стимулираат фирмите кои што ќе работат на тој пат, подвлече Азески нагласувајќи дека Србија останува важен партнер во процесите на технолошки развој, дуално образование и нови технологии и дека заедничката работа ќе продолжи.
Вицепремиерот и министер за односи меѓу заедниците Иван Стоилковиќ, пак, на отворањето на форумот посочи дека двете држави ги обединуваат економските потенцијали и оти имаат заедничка визија за посилна регионална економија и продлабочување на партнерствата.
– Градиме економија која е стабилна, предвидлива и иновативна, и е заснована на инвестиции. Затоа ваквите форуми не се формалност, туку двигател на конкретни проекти за раст, развој и заеднички успеси, рече Стоилковиќ.
Очекува форумот да донесе нови деловни партнерства меѓу македонските и српските бизнисмени, инвестиции, отворање нови канали за извоз и на работни места, што наскоро ќе резултира со зголемување на трговската размена на ниво од две милијарди евра.
– Во односите со Србија градиме партнерство засновано на доверба, заеднички интереси и практични резултати. Нашите економиии се природно поврзани, нашите пазари меѓусебно се надополнуваат, нашите компании создаваат вредност која расте со секоја соработка. Заедно создаваме пазар со 10 милиони луѓе со силни перспективи во агроиндустријата, автомобилските компоненти, енергетиката и логистиката, рече Стоилковиќ.
Потпретседателката на српската Влада и министерка за економија Андријана Месаровиќ оцени дека македонската и српската економија се компатибилни, меѓусебно се надополнуваат и постои простор за уште посилна соработка, како во традиционалните сектори, така и во новите економски области. Тоа, посочи, го покажува растот од скоро 16 отсто извоз на Србија во Северна Македонија во првите девет месеци споредбено со истиот период лани.
– Од 2012 година до денес, инвестициите од Северна Македонија во Србија достигнаа повеќе од 115 милиони евра. Тоа потврдува дека инвеститорите од регионот ја препознаваат стабилноста, предвидливоста и одличната деловна клима во нашата земја. Важно е да се нагласи дека Србија денес е земја со инвестициски кредитен рејтинг, еден од најзначајните меѓународни показатели за макроекономска стабилност и доверливост на стопанската средина. Тоа е порака до инвеститорите дека Србија е сигурно место за вложување, со јасни правила, стабилни финансии и одговорна економска политика, рече Месаровиќ.
