Собраниската Комисија за транспорт, дигитална трансформација, животна средина и просторно планирање денеска даде едногласна поддршка за Предлог законт за измени на Законот за јавни патишта, во прво читање, со коишто се врши усогласување со европското законодавство што е основа за воспоставување на Интелегинтен транспортен систем (ИТС) на паневропските коридори во државава.
За планираното поставување ИТС на Коридор 10 во државава во тек е тендер за избор на изведувач, а таков систем во иднина се планира и на Коридор 8. Според целите од Националната транспортна страттегија за ИТС тоа треба да се направи до 20230 година.
Со законските измнеи ќе се имплементираат одредбите од Директива 2010/40/ЕУ, со која се предвидуваат правила за распоредување на интелигентни транспортни системи во патниот транспорт. Целта на таа Директива е да го поттикне развојот на иновативни транспортни технологии за создавање интелигентни транспортни системи (ИТС).
Заменик-министерката за транспорт Калтрина Зеколи Шаќири на седницата образложи дека хармонизацијата со европското законодавство ќе придонесе за зголемување на ефикасноста, сигурноста и одржувањето на транспортниот систем, обезбедувајќи информации во реално време, поголема безбедност, подобра инфраструктура, намалување на негативните влијание во животната средина…
– Оваа директива заедно со регулативата ќе ги одреди техничките спецификации за ИТС предвидувајќи обврски за државите кандидатки како предуслов за натамошно интегрирање. Усогласувањето со европските стандарди ќе овозможи развој на подобри дигитални услуги, подобро поврзување со транспортниот систем на ЕУ и унапредување на безбедноста во јавниот транспорт, рече Зеколи Шаќири.
Пратеникот од СДСМ Митко Трајчуловски најави поддршка за Предлог законот, но забалежа дека „се доцни со неговото поднесување“ бидејќи, како што рече, тендерската документација била во финална фаза пред година и половина. Носењето на овој закон и примената на овие системи, според него, ќе биде сериозен придонес во развојот на транспортниот сектор во државата затоа што, потенцираше, транспортот не претставува само изградба на пруги и патишта, туку и мерки во однос на бебзедноста, управувањето, сообраќајот.
– Тоа е проект што го почнавме во 2018 година. Во декември 2019 година Светска банка го одобри проектот за олеснување на трговијата и транспортот и почна да се имплементира од 2020 година. Претставува регионален проект и е суштина за меѓусебно поврзување, односно за интероперабилност и интерконективност во рамки на регионот. Една од компонентите на овој проект е воспоставиување на интелигентен транспортен систем кој предвидува управување со сообраќајот во реално време и ќе значи сериозен придонес за поврзување со транспортните интелигентни системи на земјите од ЕУ. Суштинската работа е безбедносата во сообраќајот на патиштата, рече Трајчуловски.
Според најавите, во првата фаза треба да се воспостави ИТС систем долж Коридорот 10, од Велес до ГП „Богородица“, а во втора фаза од Велес кон ГП „Табановце“, а во иднина и на Коридор 8.
Проектот се реализира заедно со Светска банка која даде грант за системот на Кородорот 10 од околу 13 милиони евра, односно 60 проценти од инвестицијата во проектот.
– Светска банка го работи тендерот за изведувач на системот на Коридорот 10. За година до година и половина ќе имаме целосно дигитализиран хајтек автопат од Табановце до границата со Грција. Нешто што ќе помогне во безбедоста на сообраќајот. По завршување на системот ќе се следи сообраќајот од минута во минута на Коридорот 10, а институциите ќе можат да реагираат на одредени неправилности на автопатот, информираше вчера вицепремиерот и министер за транспорт Алекснадар Николоски во обраќање на Националната конференција за безбедност на сообраќајот во локалната самоуправа.
