Европската комисија во четвртокот ја продолжи лиценцата за употреба на глифосат, најчесто користениот хербицид во светот, за десет години, откако земјите-членки повторно не се договорија за предлогот.
„Глифосат беше целосно ре-анализиран во ригорозен процес кој траеше четири години (помеѓу 2019 и 2023 година) и зеде предвид значителен број научни информации. И претходната и сегашната проценка не идентификуваа критични прашања“, се вели во соопштението на Комисијата.
Малку порано во четвртокот предлогот на Комисијата за продолжување на лиценцата за употреба на глифосат до 2033 година не го доби потребното квалификувано мнозинство на Одборот за жалби, ниту за, ниту против, а потоа Комисијата одлучи сама да донесе одлука . Сегашната лиценца истекува на 15 декември 2023 година.
За одлука во одборот е потребно квалификувано мнозинство, односно за него мора да гласаат најмалку 55 отсто од земјите-членки или 15 од нив кои претставуваат најмалку 65 отсто од вкупното население на ЕУ.
Во средината на октомври, Постојаниот комитет за растенија, животни, храна и добиточна храна (SCOPAFF), исто така, не успеа да го добие потребното квалификувано мнозинство за да го одбие или прифати предлогот и затоа предлогот беше упатен до Комитетот за жалби, кој исто така не беше во можност да донесе одлука.
Тоа е акт за спроведување што Комисијата може да го донесе, но со контрола на земјите-членки. Оваа постапка во жаргонот на ЕУ се нарекува комитологија. Оваа контрола ја вршат земјите-членки преку посебни комитети составени од претставници на владите на земјите-членки и со кои претседава претставник на Комисијата.
„Согласно правилата на комитологијата, во отсуство на квалификувано мнозинство во Одборот за жалби, Комисијата е законски обврзана да донесе одлука пред истекот на важечкото овластување (15 декември 2023 година)“, наведуваат од Комисијата.
Тој додава дека Европската агенција за безбедност на храна (ЕФСА) не идентификувала критични области кои би го спречиле обновувањето на одобрението.
Употребата на глифосат е многу контроверзна. Меѓународната агенција за истражување на ракот смета дека глифосатот е веројатно канцероген за луѓето, што не е договорено од Европската агенција за безбедност на храна, Европската агенција за хемикалии и националните власти на земјите-членки на Европската унија.
Од друга страна, агрохемиската индустрија силно се залага за континуирана употреба на глифосат.
Групата на претставници на Зелените во Европскиот парламент ја повика Комисијата во четвртокот „да ги земе предвид убедливите научни докази за опасностите од употребата на глифосат за човековото здравје и природата и да ја забрани неговата употреба“.
Потпретседателот на Комитетот за животна средина, холандскиот претставник на Зелените, Бас Ајкхоут, истакнува дека пред шест години Европската унија ја продолжила лиценцата за употреба на глифосат на пет години и дека тогаш било договорено користењето на тој пестицид постепено ќе се намалува во тој период. Минатата година дозволата беше привремено продолжена за една година.
„Одлуката покажува дека Комисијата не само што го игнорира принципот на претпазливост, туку и легитимните грижи на многу европски граѓани. Не треба вака да се коцкаме со нашата биолошка разновидност и јавно здравје“, рече Ајкхоут.
