Министрите за финансии на Европската унија се договорија за најновата реформа на фискалните правила стари две децении, со што се дава повеќе време за намалување на јавниот долг. Горната граница на вкупното задолжување останува на 60 отсто од БДП. Границата за годишен нов долг останува три проценти. Сепак, брзината на намалување на долгот е прилагодена на желбите на високо задолжените земји, вклучувајќи ги Грција, Италија и Франција.
Новиот договор предвидува дека земјите со ниво на јавен долг над 90 отсто од БДП мора да го намалат долгот за 1 отсто годишно, додека земјите со долг меѓу 60 и 90 отсто од БДП се очекува да го намалат долгот за 0,5 отсто годишно.
Реформата доаѓа бидејќи програмите за закрепнување од пандемијата на коронавирус ги притиснаа нивоата на јавниот долг на рекордно високо ниво, додека во исто време земјите започнаа со нови трошоци за да ги одржат своите климатски, индустриски и безбедносни цели на вистински пат.
Новите правила поставуваат минимални износи на дефицити и намалувања на јавниот долг што земјите мора да ги почитуваат (со тоа исполнување на желбите на кампот за штедење на земјите од ЕУ на чело со Германија). Но, генерално, правилата се поблаги од претходната рамка, што од друга страна претставува победа за јужните земји од блокот, предводени од Франција.
Како што пишува Дојче веле, во иднина од пресметката на вкупниот долг ќе бидат исклучени одредени државни расходи за одбрана и заштита на климата, кои се финансираат со задолжување. „Инвестициите мора да бидат подобро заштитени. Не смееме да се гушиме“, повтори неколку пати францускиот министер за финансии Бруно Ле Мер. Италија првично бараше „златно правило“ кое ќе ги исклучи сите инвестиции од пресметката на долгот, но тоа правило нема да се случи.
Пред овој договор да стане закон, ќе се преговара со Европскиот парламент. Иако некои детали може да бидат променети, малку е веројатно дека суштината на новите правила ќе се промени.
Договорот нема да има влијание врз фискалната политика на ЕУ во 2024 година, бидејќи националните буџети се веќе подготвени врз основа на претходните насоки.
Новите правила ќе постават бавно, но стабилно темпо на намалување на дефицитот и долгот од 2025 година, во период од четири до седум години, со подолга опција на располагање доколку некоја земја преземе реформи и инвестиции во приоритетните области на ЕУ.
Додека старите правила бараа високо задолжената земја како Италија да го намалува долгот секоја година за 1/20 од вишокот од 60 отсто од БДП, или 4 отсто од БДП во случајот на Рим, новите правила бараат минимално намалување на долгот од 1 процент од БДП годишно во просек.
