Градежната индустрија во Србија во последната деценија доживеа вистинска експлозија во обемот на работите, приходите и профитот. Тоа лесно може да се види со голо око, пред се во Белград, но се повеќе и во другите делови на земјата.
Од видовите на градба доминираат зградите, но нискоградбата е далеку од отсутна, пред се во големите државни проекти за изградба на мрежа на автопати, каде што учествува конзорциум од домашни и странски, државни и приватни компании.
Показател за растот на градежната индустрија е зголемувањето на цените на метар квадратен во новоградбите во градовите. Пандемијата на корона вирусот не го запре започнатиот тренд толку многу како зголемувањето на цените на материјалите во 2022 година. Растот продолжи, но со побавно темпо. Дополнителен проблем е постојаниот недостиг на работна сила, поради што домашните изведувачи се принудени да увезуваат неквалификувани работници, најчесто од Турција, Индија, Пакистан, Казахстан.
Во анализата на порталот Бизнис.рс се вклучени податоци за 2022 година кога, според Републичкиот завод за статистика, вредноста на завршените работи во земјава пораснала за 5,8 отсто, мерено по тековни цени, на 614,7 милијарди динари. Гледано според видот на објектите, 44,1 отсто од вредноста е пресметана на објекти (станбени и нестанбени), додека остатокот е на други објекти (патишта, цевководи, комплексни индустриски објекти и сл.).
Вкупната вредност на работите што ги извршиле изведувачите од Србија во странство во 2022 година изнесува 19,95 милијарди динари. Најголема градежна активност е забележана во Руската Федерација – 45,3 отсто од вкупната вредност на сите извршени работи во странство.
753, 35 милиони евра била добивката на градежниот сектор во 2022 година.
Што се однесува до цената на метар квадратен, „просечната цена на новоизградените станови во Србија во 2022 година изнесува 209.958 динари (1.700 евра), што претставува зголемување од 17,6 отсто во однос на 2021 година. Цените на становите во набљудуваниот период се движеа од 52.000 динари (450 евра) за метар квадратен во Бујановац до 459.049 динари (3900 евра) во белградската општина Савски венец“, соопшти Републичкиот завод за статистика.
Поради тоа, продолжи поскапувањето на метар квадратен, особено во Белград, поттикнато од побарувачката на често странски купувачи, пред се Руси и Украинци, кои во тој период бараа станови за купување или издавање во поголем број. Треба да се каже и дека квалитетот на новоградбата на многу места стана под знак прашалник, токму поради ангажирањето на неквалификувана и неискусна работна сила од земјава или од странство.
Во вкупно 22 деловни активности од градежниот сектор, лани во Србија биле регистрирани дури 50.757 правни лица, што е нешто повеќе од една десетина од вкупниот број фирми и претприемачи во земјава. Од нив, во тој период се отворени дури 7.040 нови правни субјекти, покажуваат податоците на аналитичкиот партнер Компани Вол.
Поголем профит
Вкупните приходи на сите регистрирани правни лица изнесуваат 1.710.743.962.000 динари (14,58 милијарди евра), додека целата индустрија во 2022 година збирно работела во позитива, со добивка од 753,35 милиони евра.
ЈП Путеви Србије е компанија со најголеми приходи во целата српска градежна индустрија минатата година, но е и најголемиот нето загубар во тој период. Со вкупен приход од 57.152.982.000 динари (487,2 милиони евра), Путеви Србија оствари нето загуба од 5.121.833.000 динари (околу 43,6 милиони евра).
На листата од десет компании со најголеми приходи се и Bechtel Enka UK, China Railway International, Beograd na voda, Jinshan Construction, China Communications Construction Company, Azvirt Ogranak, Strabag, Millenium Team и Karin Komerc MD во странска сопственост.
