Словачкиот премиер кој го поддржува Кремљ, Роберт Фицо, рече дека раскинувањето на договорот за транзит на гас Киев-Москва ќе има „драстични последици“ за ЕУ.
Според Фицо, одлуката на Украина да го запре протокот на руски гас до земјите на ЕУ преку нејзините гасоводи ќе му наштети на европскиот блок повеќе отколку на Москва.
Извозот на руски гас преку цевководи од советската ера што минуваат низ Украина беше прекинат на 1 јануари откако Киев одби да го обнови предвоениот транзитен договор со рускиот енергетски гигант Газпром. Тој договор меѓу Киев и Москва беше на сила со децении.
Словачка со месеци се обидува да ја убеди Украина да го обнови договорот поради нејзината зависност од евтиниот руски гас, тврдејќи дека неуспехот да го стори тоа ќе доведе до повисоки цени на енергијата во земјата и повисоки трошоци за ЕУ. Фицо и украинскиот претседател Володимир Зеленски јавно се судрија во последните недели додека договорот се приближуваше кон својот крај.
– Запирањето на транзитот на гас преку Украина ќе има драстични последици за сите нас во ЕУ – но не и за Руската Федерација – рече Фицо во новогодишното обраќање објавено на социјалните мрежи.
Фицо претходно изјави дека раскинувањето на договорот за гас може да ја чини ЕУ 120 милијарди евра во следните две години. Според него, Словачка би изгубила до 500 милиони евра годишно приходи од транзитни даноци.
Минатиот месец Фицо се состана со рускиот претседател Владимир Путин во Москва на разговори, меѓу другото, и за испораките на гас. Фицо е само третиот лидер на ЕУ што го посети Путин во Кремљ од почетокот на руската инвазија на Украина на почетокот на 2022 година.
По таа посета, Фицо минатата недела рече дека Словачка ќе размисли за „реципрочни мерки“ против Украина, како што е суспендирање на снабдувањето со резервна електрична енергија на нејзиниот источен сосед. Киев веднаш ја отфрли оваа закана, додека Полска изјави дека е подготвена да го зголеми извозот на енергија во Украина во такво сценарио.
Словачка добиваше околу 3 милијарди кубни метри (bcm) гас годишно од Русија преку Украина, што сочинуваше две третини од нејзините потреби. Сепак, Братислава оваа недела соопшти дека нема да има проблем со недостигот на гас поради губењето на руските залихи.
Минатата година, Словачка потпиша краткорочен пилот договор за купување природен гас од Азербејџан и договор за увоз на течен природен гас од САД преку гасоводот од Полска. Словачка, исто така, може да прима гас преку австриските, унгарските и чешките мрежи, што ќе овозможи увоз од Германија и други потенцијални добавувачи.
