Меѓународната агенција за енергија (ИЕА) прогнозира дека глобалното производство на нуклеарна енергија треба да достигне рекордно ниво следната година. Годинава и следната година производството од нуклеарните централи ќе се зголемува за три проценти годишно, на 2915 TWh и ќе го надмине претходниот врв од 2809 TWh во 2021 година. Нагорниот тренд ќе продолжи и во 2026 година, иако на поумерени 1,5 отсто, објави ИЕА.
Растот ќе биде поттикнат од новите реактори во Кина и Индија, но и со стартувањето на одредени реактори во Франција кои беа стопирани минатата година поради одржување. Во извештајот за глобалните пазари, Агенцијата наведува дека поголемото потпирање на нуклеарната енергија, како и брзиот раст на обновливите извори на енергија, помагаат да се исфрлат фосилните горива од електроенергетскиот систем, пренесува Фајненшл тајмс.
Се верува дека растот на побарувачката за електрична енергија во следните неколку години е покриен со извори со ниска содржина на јаглерод, при што уделот на глобалната понуда произведена од фосилни горива падна на рекордно ниско ниво од 54 проценти во 2026 година.
Извршниот директор на ИЕА, Фатих Бирол, истакнува дека енергетскиот сектор во моментов „произведува повеќе емисии на јаглерод диоксид од кој било друг во светската економија“, така што трендовите се охрабрувачки.
„Ова во голема мера е благодарение на огромниот моментум зад обновливите извори на енергија, со сè поевтината соларна енергија водечка, и поддршката од важното враќање на нуклеарната енергија, чие производство треба да достигне највисоко ниво до 2025 година“. Тој рече. Иако е неопходен поголем напредок, и тоа брз, ова се многу ветувачки трендови“, рече Бирол.
Нуклеарната катастрофа во Јапонија во 2011 година, кога реакторите во Фукушима беа оштетени од цунами, ги натера Германија и Јапонија да се повлечат од секторот.
Но, притисокот за намалување на емисиите на јаглерод диоксид, неопходни за спречување на климатските промени и прекините во снабдувањето со гас по руската инвазија на Украина, го вратија фокусот на важноста на нуклеарните извори.
На климатскиот самит на ОН COP28 во Дубаи минатата година, повеќе од 20 земји, вклучувајќи ги САД, Обединетото Кралство и Франција, се согласија да се обидат да го зголемат тројно глобалниот нуклеарен капацитет до 2050 година, потсетува ФТ.
Растот до 2026 година треба да биде концентриран во Кина и Индија, кои се очекува да сочинуваат повеќе од половина од 29 гигавати очекуваниот нов капацитет, соопшти ИЕА. Брзиот технолошки напредок на Кина доведе до тоа втората по големина економија во светот да произведува 16 отсто од вкупната нуклеарна енергија, 5 отсто повеќе отколку во 2014 година.
Азиската земја има за цел да ја зголеми инсталираната моќност од околу 56 GW на 70 GW до 2025 година, се вели во извештајот на IAE. Во меѓувреме, влијанието на Кина и Русија и тие две земји ја обезбедуваат технологијата за 70 отсто од реакторите во изградба.
Проектите во Кина се соочуваат со помалку одложувања од оние во Европа и САД, забележа ИЕА, предупредувајќи дека доцнењата во изградбата се „главна глобална грижа“. Во вторникот, француската државна ЕДФ објави дополнителни одложувања на нуклеарната централа Хинкли Поинт Ц што ја гради во Сомерсет, Англија.
Проектот од 3,2 GW сега треба да започне со производство на електрична енергија најрано во 2029 година, помалку од првичниот датум на започнување во 2025 година, и може да чини 35 милијарди фунти, речиси двојно повеќе од првичниот буџет.
