Белгија ја одбила иницијативата на Европската унија да се користат замрзнатите руски средства за финансирање на Украина, повикувајќи се на сериозни правни и финансиски ризици. Планот, предложен од Европската комисија, предвидува заем од околу 140 милијарди евра за Украина, кој би бил обезбеден преку имотот на руската Централна банка замрзнат во европските финансиски институции.
Според проценките, во ЕУ се замрзнати над 200 милијарди евра руски средства, од кои најголемиот дел – речиси 180 милијарди – се чуваат во белгиската клириншка куќа „Euroclear“. Веќе неколку години овие средства генерираат значителни приходи од камати и дивиденди, при што само во 2024 година биле остварени речиси 7 милијарди евра. Дел од тие приходи веќе се насочуваат кон фондови за поддршка на Украина.
Сепак, Белгија е против отворањето на самата главница. Белгиската влада предупредува дека таквиот чекор може да биде протолкуван како кршење на меѓународното право и нелегална конфискација на државен имот, што би отворило врата за бројни тужби и меѓународни арбитражи. Дополнително, постои страв дека ваквиот преседан ќе ја поткопа довербата во ЕУ како сигурно место за држење на странски девизни резерви и инвестиции.
Премиерот на Белгија порача дека неговата земја нема да прифати да биде единствениот носител на ризиците, имајќи предвид дека најголемиот дел од средствата се сместени токму во Белгија. Наместо тоа, Белгија бара јасни правни гаранции и фер распределба на ризиците помеѓу сите земји-членки на Унијата.
Москва остро реагираше на европските планови, оценувајќи ги како „кражба“ и „потполно незаконски чин“. Кремљ најави дека ќе преземе правни и дипломатски мерки доколку ЕУ се реши на ваков чекор, предупредувајќи и на можни економски последици.
Според аналитичарите, одбивањето на Белгија го отежнува процесот на постигнување консензус во ЕУ околу новите форми на финансирање за Украина. За Унијата, ова е прашање на политичка волја, но и на правна издржана, додека за Белгија – тоа е прашање на заштита на сопствениот финансиски систем и избегнување на меѓународни спорови.
